Czy darowizna mieszkania obciążonego hipoteką podlega opodatkowaniu, jeśli wartość hipoteki przewyższa wartość nieruchomości?

• Darowizna mieszkania obciążonego hipoteką a opodatkowanie
• Brak obowiązku uiszczenia podatku od spadków i darowizn 

Darowizna mieszkania obciążonego hipoteką a opodatkowanie

Wnioskodawca nabył wraz z partnerką, w udziałach wynoszących po 1/2, stanowiący odrębną własność lokal mieszkalny i związane z nim prawa za kwotę 240 000,00 zł, z czego kwota 216 000,00 zł została zapłacona z kredytu bankowego. Strony ustanowiły na rzecz banku kredytującego hipotekę umowną do kwoty 380 970,00 zł (w celu zabezpieczenia wierzytelności wynikających z umowy kredytowej). Kobieta zamierzać, przekazać wnioskodawcy, w drodze darowizny, przypadający jej udział w ww. lokalu wynoszący 1/2. Jednocześnie partnerka zostanie zwolniona z konieczności ponoszenia ciężaru hipotecznego, który mężczyzna przejmie w całości. W ciągu ostatnich 5 lat podatnik nie otrzymał żadnych darowizn od partnerki. Przybliżona wartość rynkowa nieruchomości wynosi 300 000,00 zł. Natomiast wartość obciążenia hipotecznego przejętego przez wnioskodawcę od jego partnerki wyniesie 190 485,00 zł (połowa z kwoty 380 970,00 zł).

Zainteresowany zwrócił się do organu podatkowego z pytaniem, jak należy obliczyć wartość podatku od darowizny w sytuacji, gdzie nieruchomość objęta darowizną jest obciążona hipoteką przewyższającą wartość nieruchomości.

Mężczyzna uważał, że kwota podatku od darowizny w tym przypadku powinna wynosić 0, gdyż wartość hipoteki (lub jej połowy) przewyższa wartość darowanej części nieruchomości.

Brak obowiązku uiszczenia podatku od spadków i darowizn 

Dyrektor KIS zgodził się ze stanowiskiem wnioskodawcy, potwierdzając, że jego interpretacja jest zgodna z przepisami prawa. Organ podatkowy potwierdził, że obowiązek w podatku od spadków i darowizn nie wystąpi, gdyż podstawa opodatkowania wyniesie zero z uwagi na fakt, że wartość hipoteki odpowiadająca darowanemu udziałowi jest większa niż podana przez wnioskodawcę rynkowa wartość darowanego udziału.

Jako podstawę do oceny organ przyjął przepisy ustawy o podatku od spadków i darowizn oraz Kodeksu cywilnego, które precyzują, że obowiązek podatkowy dotyczy wartości nabytej rzeczy lub praw majątkowych po potrąceniu długów i ciężarów, jakie obciążają nabytą nieruchomość. Hipoteka, jako ciężar obciążający nieruchomość, powinna być potrącona od wartości nabytych rzeczy i praw majątkowych, zgodnie z wartością rynkową ustaloną na dzień powstania obowiązku podatkowego. W efekcie, jeśli wartość hipoteki przewyższa wartość nieruchomości, obowiązek podatkowy nie powstaje.

"Zatem, skoro w przedmiotowej sprawie – jak wynika z wniosku – wartość hipoteki odpowiadająca darowanemu udziałowi jest większa niż podana przez Pana rynkowa wartość darowanego udziału, to podstawa opodatkowania darowizny podatkiem od spadków i darowizn będzie wynosiła zero. Tym samym w omawianej sprawie obowiązek podatkowy co prawda wystąpi, jednak nie dojdzie do powstania zobowiązania podatkowego w podatku od spadków i darowizn. W związku z powyższym nie będzie na Panu ciążył obowiązek uiszczenia podatku od spadków i darowizn z tytułu nabycia na podstawie darowizny" - podsumował organ.

Źródło: Interpretacja indywidualna z dnia 29 września 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB2-3.4015.162.2023.1.JS