Jak rozliczyć PIT? Ulga na działalność badawczo-rozwojową lub na stworzenie prototypu
- Artykuł partnerski

Koszty prac badawczo-rozwojowych (B+R) niemal zawsze są wysokie. Podobnie jak opracowanie prototypu, jego produkcja i potem wprowadzenie na rynek. Zarówno w pierwszym, jak i w drugim wypadku warto znaczną część tych kosztów odpisać od podatku dochodowego. Zrobić to można przy składaniu rocznego zeznania podatkowego.
Ulga na działalność badawczo-rozwojową w założeniu jej twórców ma wspierać przede wszystkim innowacyjne projekty i zmniejszyć rzeczywiste koszty badań. Z ulgi na stworzenie prototypu skorzystają natomiast ci podatnicy, którzy w ramach działalności badawczo-rozwojowej wytworzyli nowy produkt, a następnie planują jego komercjalizację.
Dla kogo ulga i na czym polega
- Z ulgi B+R mogą skorzystać podatnicy uzyskujący dochody z działalności gospodarczej i rozliczają się według skali podatkowej (PIT-36) lub podatkiem liniowym (PIT-36L) i którzy w ramach swojej działalności ponoszą koszty związane z działalność badawczo-rozwojową, w tym także badania naukowe oraz prace rozwojowe. Koszty te nie mogły być zwrócone podatnikowi w jakiejkolwiek formie - tłumaczy Ewelina Mandziuk, specjalista ds. finansowo-prawnych w firmie Formsoft, opiekun merytoryczny programu do rozliczeń rocznych PIT Format.
Podatnicy, którzy zamierzają skorzystać z ulgi, są obowiązani w prowadzonej ewidencji wyodrębnić koszty działalności badawczo-rozwojowej. Nie mogą ponadto skorzystać z ulgi, jeżeli prowadzili w roku podatkowym działalności na terenie specjalnej strefy ekonomicznej.
Ulga polega na odliczeniu od podstawy opodatkowania tzw. „kosztów kwalifikowanych” poniesionych na działalność B+R. Dzięki temu zyskujemy więc podwójne odliczenie - raz gdy zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów i drugi raz, gdy umieścimy je w zeznaniu rocznym. Jest to w pełni dozwolone prawem.
Przepisy wprowadzające ulgę m.in definiują czym jest działalność badawczo-rozwojowa.
- To działalność twórcza obejmująca badania naukowe lub prace rozwojowe, podejmowaną w sposób systematyczny w celu zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań - mówi Ewelina Mandziuk.
Ulga na działalność badawczo-rozwojową (B+R), została wprowadzona 1 stycznia 2016 r., na mocy ustawy z dnia 25 września 2015 r. o zmianie niektórych ustaw w związku ze wspieraniem innowacyjności (Dz. U. z 2015 r., poz. 1767). Zastąpiła ulgę na nabycie nowych technologii.
Badania naukowe dzielą się na podstawowe, stosowane i przemysłowe, jak stanowi ustawa z 2015 r., opisując je szczegółowo. Natomiast pracami rozwojowymi może być np. opracowywanie prototypów i projektów pilotażowych oraz demonstracje, testowanie i walidacje nowych lub ulepszonych produktów, procesów albo usług.

pit format 2024, rozliczenie pit
fot. materiały prasowe
Kluczowe koszty kwalifikowane
Aby odliczyć ulgę, trzeba też wiedzieć, co możemy zakwalifikować do kosztów kwalifikowanych.
- Mogą to być m.in. wynagrodzenia dotyczące pracowników zatrudnionych w celu realizacji działalności badawczo-rozwojowej, wydatki na nabycie materiałów i surowców bezpośrednio związanych z prowadzoną działalnością badawczo-rozwojową, ekspertyzy, opinie i usługi doradcze oraz opłaty za korzystanie z aparatury naukowo-badawczej, a także odpisy amortyzacyjne od środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych wykorzystywanych w prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej – wylicza ekspert firmy Formsoft.
Kwota kosztów kwalifikowanych podlegających odliczeniu nie może przekroczyć w wypadku znakomitej większości firm 100 proc. kosztów.
- Jednakże w przypadku kosztów kwalifikowanych związanych z wynagrodzeniami pracowników zatrudnionych do działalności badawczo-rozwojowej od 2022 roku kwota przysługującego odliczenia takich kosztów kwalifikowanych zwiększyła się do 200 proc. - zaznacza Ewelina Mandziuk.
Koszty kwalifikowane podlegające odliczeniu w odpowiednim limicie wykazujemy w załączniku PIT-BR.
Ulga na stworzenie nowego produktu
Z ulgi na stworzenie nowego produktu, inaczej nazywanej ulgą na prototyp, w praktyce skorzystają podatnicy, którzy w ramach działalności badawczo-rozwojowej wytworzyli nowy produkt, a następnie planują dokonanie jego komercjalizacji. W obecnej formie nie jest jednak dostępna dla przedsiębiorców rozliczających się na zasadach ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych oraz karty podatkowej.
Tutaj, podobnie jak w wypadku ulgi na działalność B+R, ustawodawca wprowadził kluczowe definicje produktu, produkcji próbnej oraz określił czym jest wprowadzenie na rynek nowego produktu.
- Przepisy PIT precyzyjnie określają, jakie wydatki (koszty kwalifikowane) będą uznawane za służące opracowaniu prototypu i wprowadzeniu go na rynek. Należą do nich m.in. koszty poniesione przez podatnika na rozruch technologiczny produkcji stanowiący efekt prac B+R prowadzonych przez przedsiębiorcę, na nabycie lub wytworzenie maszyn niezbędnych do uruchomienia produkcji próbnej nowego produktu oraz koszty poniesione na ulepszenie i dostosowanie środków trwałych do uruchomienia produkcji próbnej - wylicza Ewelina Mandziuk.
Z kolej do kosztów kwalifikowanych dotyczących wprowadzenia na rynek nowego produktu zalicza się m.in. wydatki poniesione na przygotowanie dokumentacji niezbędnej do uzyskania certyfikatów, zezwoleń i homologacji.
W ramach tej ulgi, odliczyć można kwotę stanowiąca 30 proc. sumy kosztów produkcji próbnej nowego produktu i wprowadzenia na rynek nowego produktu, przy czym wysokość tego odliczenia nie może w roku podatkowym przekroczyć 10 proc. dochodu. Odliczenia dokonamy w deklaracji PIT-36 w poz. 208 lub PIT-36L w poz. 44.
MK

pit 2024, rozliczenie pit, podatki
Jak rozliczyć PIT?
fot. materiały prasowe