Sprzedajesz prywatną rzecz (np. samochód, wózek dziecięcy, telefon, mebel albo nawet jakiś element odzieży) przed upływem 6 miesięcy od jej zakupu? Musisz zapłacić podatek, jeżeli na tym zarobiłeś!

• Obowiązek podatkowy, o którym nie wie wiele osób
• Podatek dochodowy od sprzedaży prywatnej rzeczy
• Zaostrzone zasady dotyczące opodatkowania sprzedaży samochodów wykupionych z leasingu operacyjnego do majątku prywatnego
• Sprzedajesz za pośrednictwem cyfrowych platform sprzedażowych (takich jak Allegro, Olx czy Vinted)? Organy podatkowe niebawem się o tym dowiedzą

Obowiązek podatkowy, o którym nie wie wiele osób

Z badania przeprowadzonego w marcu 2024 r. przez Instytut Badań Pollster, dotyczącego sprzedaży przez Polaków prywatnych rzeczy w sieci wynika, że zaledwie 17% ankietowanych miało świadomość, że w 2025 r. (w związku z pierwszym raportem, który cyfrowe platformy sprzedażowe będą miały obowiązek przekazać do szefa Krajowej Administracji Skarbowej w wyniku wejścia w życie przepisów ustawy z dnia 23 maja 2024 r. o zmianie ustawy o wymianie informacji podatkowych z innymi państwami oraz niektórych innych ustaw, implementującej dyrektywę DAC7) – administracja skarbowa dowie się m.in. o sprzedażach prywatnych rzeczy będących w posiadaniu sprzedających krócej niż 6 miesięcy.¹ Z powyższego wynika zatem, że znaczna część Polaków może nie być świadoma obowiązku podatkowego wynikającego z art. 10 ust.1 pkt 8 lit. d ustawy z dnia 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Podatek dochodowy od sprzedaży prywatnej rzeczy

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. d ustawy z dnia 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych:

W przypadku odpłatnego zbycia prywatnych rzeczy (które nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej), obowiązek podatkowy w zakresie podatku dochodowego od osób fizyczny, nie powstanie zatem, jeżeli zbycie nastąpi po upływie pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie rzeczy. W przypadku zbycia rzeczy przed upływem ww. okresu – konieczne będzie natomiast uwzględnienie dochodu osiągniętego z takiej sprzedaży (o ile zostanie on osiągnięty) w zeznaniu rocznym PIT-36.

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych nie będzie jednak – rzecz jasna – podlegać zbycie prywatnej rzeczy przed upływem 6 miesięcy, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło jej nabycie, jeżeli zbycie to nastąpi po cenie niższej od ceny zakupu. Opodatkowaniu podlega bowiem dochód (a zatem równowartość zarobku osiągniętego w wyniku sprzedaży, po odjęciu od niego kosztów nabycia danej rzeczy i ewentualnie kosztów związanych z transakcją sprzedaży, np. ogłoszenia), a nie przychód, którego źródłem jest zbycie rzeczy, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. d ustawy o PIT.

Zaostrzone zasady dotyczące opodatkowania sprzedaży samochodów wykupionych z leasingu operacyjnego do majątku prywatnego

Od 1 stycznia 2022 r., w związku ze zmianą wprowadzoną przez ustawę z dnia 29.10.2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2021 r., poz. 2105), zwaną Polskim Ładem 1.0 – samochody wykupione do majątku prywatnego z leasingu operacyjnego i następnie zbyte po upływie 6 miesięcy, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie samochodu (tj. w tym przypadku – jego wykup z leasingu) – nie mogą już zostać sprzedane bez opodatkowania. 

Możliwość sprzedaży samochodu wykupionego z leasingu do majątku prywatnego, na powyższych zasadach (tj. bez podatku dochodowego), istniała przed 1 stycznia 2022 r., co potwierdza interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej nr 0113-KDIPT2-1.4011.477.2021.1.MD z dnia 7 lipca 2021 r. – „stwierdzić należy, że w sytuacji, gdy wykupiony po zakończeniu umowy leasingu samochód nie będzie wykorzystywany przez Wnioskodawczynię w działalności gospodarczej i nie zostanie zaliczony do składników majątku tej działalności, wymienionych w art. 14 ust. 2 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, to przychód uzyskany ze sprzedaży tego samochodu nie będzie stanowił przychodu z działalności gospodarczej. Wówczas skutki podatkowe sprzedaży takiego samochodu należy rozważyć pod kątem powstania przychodu ze źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. d tej ustawy, czyli odpłatnego zbycia rzeczy.

W konsekwencji, planowana sprzedaż samochodu nie będzie skutkować powstaniem przychodu z tego źródła, skoro nastąpi po upływie pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło jego nabycie. Wobec powyższego, obowiązek podatkowy nie powstanie, ponieważ zbycie samochodu będzie miało miejsce po upływie pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie tego samochodu.”

Powyższa sytuacja uległa jednak zmianie po wejściu w życie Polskiego Ładu 1.0 w dniu 1 stycznia 2022 r., a konkretniej art. 10 ust. 2 pkt 4 ustawy o PIT, zgodnie z którym – przepisów art. 10 ust. 1 pkt 8 nie stosuje się do odpłatnego zbycia składników, będących rzeczami ruchomymi, wykorzystywanych na podstawie umowy leasingu operacyjnego na potrzeby związane z działalnością gospodarczą, nawet jeżeli przed zbyciem zostały wycofane z działalności gospodarczej, a między pierwszym dniem miesiąca następującego po miesiącu, w którym składniki te zostały wycofane z działalności gospodarczej, i dniem ich odpłatnego zbycia, nie upłynęło 6 lat.

I w tym przypadku oczywiście – aby powstał obowiązek zapłaty podatku po stronie podatnika – na sprzedaży takiego samochodu, trzeba zarobić (czyli musi ona wygenerować dochód). 

Sprzedajesz za pośrednictwem cyfrowych platform sprzedażowych (takich jak Allegro, Olx czy Vinted)? Organy podatkowe niebawem się o tym dowiedzą

Warto również mieć świadomość, że jeżeli sprzedaż prywatnych rzeczy dokonywana jest za pośrednictwem cyfrowych platform sprzedażowych, (takich jak choćby popularne Allegro, Olx czy Vinted) – organy podatkowe (a konkretniej szef Krajowej Administracji Skarbowej) już niebawem się o tym dowiedzą. Wynika to z wejścia w życie przepisów ustawy z dnia 23 maja 2024 r. o zmianie ustawy o wymianie informacji podatkowych z innymi państwami oraz niektórych innych ustaw, która implementuje do polskiego porządku prawnego tzw. dyrektywę DAC7 i nakłada na cyfrowe platformy sprzedażowe obowiązek corocznego raportowania do szefa Krajowej Administracji Skarbowej na temat sprzedawców aktywnych na tych platformach.

Zgodnie z art. 75b ustawy z dnia 9.03.2017 r. o wymianie informacji podatkowych z innymi państwami (wprowadzonym ww. ustawą z dnia 23 maja 2024 r. o zmianie ustawy o wymianie informacji podatkowych z innymi państwami oraz niektórych innych ustaw) – na cyfrowe platformy sprzedażowe, został nałożony obowiązek corocznego raportowania do szefa Krajowej Administracji Skarbowej (dalej: KAS) na temat sprzedawców aktywnych na tych platformach. W zakresie danych dotyczących sprzedawców (zarówno tych będących osobami fizycznymi, jak i podmiotami), do KAS, będą przekazywane m.in.:

• dane identyfikujące sprzedawców, 

• informacje dotyczące liczby czynności/transakcji, z tytułu których, w każdym kwartale danego okresu sprawozdawczego (czyli pełnego roku kalendarzowego), sprzedawcy zostało wypłacone przez platformę lub uznane wynagrodzenie oraz

• informacje dotyczące wartości łącznego wynagrodzenia wypłaconego sprzedawcy lub uznanego przez platformę w każdym kwartale okresu sprawozdawczego (czyli pełnego roku kalendarzowego), z tytułu ww. czynności/transakcji dokonanych za pośrednictwem platformy. 

Od powyższego obowiązku, przewidziano jednak pewne wyłączenia. Do administracji podatkowej, nie trafią dane sprzedawców, którzy w ciągu roku kalendarzowego, na danej platformie sprzedażowej, dokonali mniej niż 30 transakcji, jeżeli łączne wynagrodzenie, które uzyskali w danym okresie sprawozdawczym (tj. zostało im wypłacone lub uznane przez platformę), nie przekroczyło równowartości 2000 euro. 

Pomimo, że ustawa wprowadzająca powyższy obowiązek weszła w życie już w lipcu 2024 r. – po raz pierwszy, platformy mają obowiązek przekazania raportów do KAS do dnia 31 stycznia 2025 r. Zgodnie z art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 23 maja 2024 r. o zmianie ustawy o wymianie informacji podatkowych z innymi państwami oraz niektórych innych ustaw – pierwszy okres sprawozdawczy, obejmie przy tym wyjątkowo nie tylko rok 2024, ale również 2023! Administracja skarbowa dowie się zatem również o transakcjach, które miały miejsce w roku 2023 i za które podatek (o ile podlegają one obowiązkowi podatkowemu) – powinien był już zostać rozliczony w roku 2024. 

Więcej na temat zmian wprowadzonych przez ustawę implementującą dyrektywę DAC7, można przeczytać w poniższym artykule.

Podatnikowi, który uchyla się od opodatkowania, nie ujawniając właściwemu organowi przedmiotu lub podstawy opodatkowania lub nie składając deklaracji, przez co naraża podatek na uszczuplenie – grozi kara grzywny w wysokości do 720 stawek dziennych (których ostateczną liczbę i wysokość, która to jednak nie może być niższa od 1/30 minimalnego wynagrodzenia za pracę, ani przekraczać jego 400-krotności, ustala sąd), kara pozbawienia wolności albo obie te kary łącznie. Nierozliczenie się z podatku dochodowego od sprzedaży:

• prywatnej rzeczy przed upływem 6 miesięcy od jej nabycia (jeżeli oczywiście sprzedaż ta nastąpiła po cenie wyższej od ceny nabycia) lub 

• samochodu wykupionego z leasingu do majątku prywatnego przed upływem 6 lat, licząc od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpił wykup,

o której administracja podatkowa poweźmie informację w związku z otrzymaniem raportu na temat dokonanych transakcji od operatora cyfrowej platformy sprzedażowej – może oczywiście wiązać się dla podatnika z powyższą sankcją. 

Co istotne – należy mieć świadomość, że przepisy implementujące dyrektywę DAC – same w sobie – nie zmieniają dotychczasowych zasad opodatkowania osób sprzedających w internecie. Nie oznacza to jednak, że takie obowiązki – względem osób dokonujących sprzedaży rzeczy prywatnych (w tym również za pośrednictwem cyfrowych platform sprzedażowych), nie istnieją – czego przedmiotem jest niniejszy artykuł. O powstaniu tychże obowiązków (jak była już mowa powyżej), decydują jednak inne kryteria, niż te od których uzależnione jest uwzględnienie (bądź nie) sprzedawcy internetowego w raporcie, który cyfrowe platformy sprzedażowe będą składać do szefa KAS.

Polecamy: „PODATKI 2025”. Komplet 11 publikacji o zmianach w podatkach

¹ Instytut Badań Pollster, Dyrektywa DAC7, Badanie zrealizowane w dniach 8-9.03.2024 r. (https://pollster.pl/media/dyrektywa-dac7)

Podstawa prawna:

• Ustawa z dnia 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2024 r., poz. 226)

• Ustawa z dnia 23 maja 2024 r. o zmianie ustawy o wymianie informacji podatkowych z innymi państwami oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2024 r., poz. 879)

• Ustawa z dnia 9.03.2017 r. o wymianie informacji podatkowych z innymi państwami (t.j. Dz.U. z 2023 r., poz. 241)

• Dyrektywa Rady (UE) 2021/514 z dnia 22 marca 2021 r. zmieniająca dyrektywę 2011/16/UE w sprawie współpracy administracyjnej w dziedzinie opodatkowania (Dz. Urz. UE L 104 z 25.03.2021 r.)

• Ustawa z dnia 29.10.2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2021 r., poz. 2105)

• Ustawa z dnia 10.09.1999 r. – Kodeks karny skarbowy (t.j. Dz.U. z 2024 r., poz. 628)