Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej (KIS) wydał interpretację indywidualną, w której potwierdził, że zawarte przez spółkę z inwestorami umowy pożyczki partycypacyjnej nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.
Umowa pożyczki partycypacyjnej a PCC
Spółka komandytowo-akcyjna prowadzi działalność jako podmiot organizujący inwestycję w zakresie zakupu portfeli wierzytelności oraz egzekwowania należności z tych wierzytelności. Firma zawarła z inwestorami umowy pożyczek partycypacyjnych, których istotą jest zapewnienie częściowego finansowania konkretnych przedsięwzięć inwestycyjnych. W zawartych umowach strony ustaliły, że spółka nie jest zobowiązana do zwrotu całej pożyczonej kwoty, a inwestorzy będą ponosili ryzyko ekonomiczne inwestycji i liczą się z możliwością utraty całości bądź części angażowanych środków. Ponadto, umowy określały zasady na jakich inwestorom będzie przysługiwała wypłata środków stanowiących udział inwestora w zwrocie z inwestycji. Wypłaty te będą odzwierciedlały proporcję udziału danego inwestora w inwestycji, ale do czasu całkowitego rozliczenia inwestycji nie jest pewne, czy i w jakiej części dojdzie do zwrotu kwoty pożyczki oraz, czy i w jakiej wysokości inwestorzy otrzymają wynagrodzenie za udostępnienie kapitału. Co więcej, inwestorzy będą sprawowali kontrolę nad inwestycją i swoimi działaniami, przez co będą przyczyniać się do uzyskania jak najwyższego zysku z inwestycji.
W związku z tym do organu podatkowego zostało złożone pytanie, czy umowa pożyczki partycypacyjnej podlega opodatkowaniu PCC.
Spółka była zdania, że przedmiotowe umowy pożyczki partycypacyjnej nie podlegają opodatkowaniu PCC. Argumentowała to tym, że są to umowy nienazwane, opierające się na swobodzie umów oraz zasadach współżycia społecznego, różniące się od tradycyjnych umów pożyczek, gdyż inwestorzy nie otrzymują gwarancji zwrotu pełnej kwoty, a ich wynagrodzenie zależy od zysku z inwestycji.
Brak opodatkowania PCC
Dyrektor KIS uznał przedstawione stanowisko za prawidłowe i potwierdził, że opisane we wniosku umowy pożyczki partycypacyjnej nie podlegają opodatkowaniu PCC.
Organ podatkowy uzasadnił swoją interpretację, odwołując się do przepisów ustawy o PCC oraz Kodeksu cywilnego. Podkreślił, że zgodnie z art. 720 § 1 Kodeksu cywilnego: „przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego pożyczkę określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy lub tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości".
„Biorąc pod uwagę ww. definicję pożyczki oraz postanowienia umów, o których mowa we wniosku, należy stwierdzić, że umów zawieranych przez Spółkę nie można traktować na równi z pożyczką w rozumieniu art. 720 Kodeksu cywilnego. Sam fakt, że – co do zasady – Pożyczkodawcy przysługuje zwrot udzielonego finansowania (kapitału), nie może decydować o uznaniu przedmiotowej umowy za umowę pożyczki w rozumieniu Kodeksu cywilnego. Istotne są bowiem również pozostałe warunki, na jakich zawierane są ww. umowy. Jak bowiem wynika z treści wniosku: pożyczkodawca będzie miał możliwość współdecydowania/kontroli w zakresie wskazanych we wniosku inwestycji; pożyczkodawcy będą ponosili ryzyko ekonomiczne wskazanych we wniosku inwestycji (np. utraty zaangażowanych środków); umowa pożyczki partycypacyjnej będzie ściśle określała zasady wynagrodzenia (w szczególności wynagrodzenie będzie uzależnione od wyników finansowych); wynagrodzenie z tytułu udzielonej pożyczki (udział w zysku z inwestycji) będzie ustalane proporcjonalnie do zaangażowanych środków” - wskazał organ.
Po szczegółowym przeanalizowaniu przepisów prawa oraz stanu faktycznego sprawy KIS doszła do wniosku, że rola oraz uprawnienia strony udzielającej pożyczki partycypacyjnej znacznie przekraczają uprawnienia i obowiązki pożyczkodawcy, które wynikają z art. 720 Kodeksu cywilnego. Zaznaczyła, że zawierane umowy mają charakter umów dotyczących wspólnej inwestycji, tj. działalności operacyjnej pożyczkodawcy i spółki, a nie umowy pożyczki określonej w ww. uregulowaniu. Z uwagi na to stwierdziła, że przedmiotowych umów nie sposób uznać za którąkolwiek z innych czynności zawartych w katalogu określonym w art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy o PCC.
„Tym samym opisane we wniosku umowy pożyczki partycypacyjnej nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Dlatego też po Państwa stronie nie powstaje obowiązek podatkowy w tym podatku” - podsumował organ.